پوکی استخوان :
حالتی است که در آن تراکم استخوان کم وبدنبال ان استخوان قدرت خود را کم کم از دست داده و با ک??چکترین ضربه ای می شکند.
پوکی استخوان می تواند در هر قسمت بدن ایجاد شود اما شکستگی ها عمدتا در نواحی استخوان سر ران، مچ دست و مهره ها می باشد. البته گاهی اوقات وزن خود افراد نیــــــــز می تواند سبب شکستگی خودبخودی شود.
افراد مستعد ابتلا به پوکی استخوان :
- استعداد خانوادگی و ژنتیک
- افرادی که از لبنیات استفاده نمی کنند
- افراد ظریف و ریز نقش
- افراد مسن
- خانم ها در طول ده سال اول پس از یائسگی
- افرادیکه از برخی اختلالات هورمونی مشخص مثل پرکاری وکم کاری تیروئید ،بیماری کوشینگ و دیابت رنج می برند.
- افرادی که مجبور هستند برای مدت طولانی از جای خود حرکت نکنند.
- کسانی که از داروهای ایجاد کننده پوکی استخوان به مدت طولانی استفاده می کنند:
کورتن
داروهای ضد انعقاد (مانند "هپارین")
داروهای ضد تشنج (مانند فنی توئین و باربیتورات ها)
بعضی از داروهای ادرارآور (مانند فوروزماید)
- آیا مبتلا به پوکی استخوان هستیم ؟
· غالبا "پوکی استخوان به طور تصادفی و در پی عکسبرداری با اشعه x مشخص می شود.
· در بسیاری از موارد تنها علامت پوکی استخوان می تواند درد خفیف پشت باشد که پس از ایستادن طولانی مدت ایجاد می شود و با استراحت در بستر به سرعت برطرف می شود. این درد به علت تغییر شکلی می باشد که در نتیجه پوکی استخوان در ستون فقرات پشتی ایجاد شده است.
· گاهی از اوقات هیچ نشانه ای از پوکی استخوان وجود ندارد تا اینکه شکستگی رخ می دهد.
پوکی استخوان را چگونه میسنجند؟
· تنها آزمایشی که می تواند برای سنجش استحکام استخوان به کار رود، تراکم سنجی (دانسیتومتری) است.این آزمایش می تواند بر روی ستون فقرات کمری، سر ران و گاهی در صورت لزوم مچ دست انجام گیرد.
آزمایش سنجش تراکم استخوان بدون درد است و فقط چند دقیقه وقت می گیرد. درطی آن مقادیر کمی از اشعه را از استخوان عبور میدهند. استخوان متراکم تر پرتو کمتری را از خود عبور می دهند. این سنجش پزشک را قادر می سازد تا میزان استخوانی که گرفتار پوکی است را ارزیابی کند ودر نتیجه استحکام استخوان را بسنجد.
- برای پیشگیری از پوکی استخوان چه باید کرد؟
· پزشکان به خانم ها توصیه می کنند در سنین قبل از یائسگی ارزیابی استخوان انجام بدهند تا بدینوسیله از سلامت استخوان آگاه بشوند و در صورتی که پوکی استخوان وجود داشته باشد بر حسب شدت آن تصمیم درمانی مناسب گرفته شود.
· ویتامین D برای سلامت استخوان ها لازم و ضروری است. اوقاتی را در بیرون از خانه بگذرانید تا نور آفتاب بتواند پوست شما را برای ساخت ویتامین D تحریک کند.
· یک رژیم غذایی سرشار از کلسیم بسیار مفید است. کلسیم یکی از اجزای اصلی سازنده استخوان است وغذای روزانه شما باید حداقل حاوی 1200 تا 1500 میلی گرم کلسیم باشد.
· از عواملی چون کشیدن سیگار و نوشیدن زیاد قهوه و زندگی بی تحرک که احتمال بروزپوکی استخوان را زیاد می کند پرهیز کنید.
· ورزش به استحکام استخوان کمک می کند.درحد اعتدال ورزش هایی چون پیاده روی، دوچرخه سواری، شنا ونرمش را برای خود ترتیب دهید.
· برای ساخته شدن استخوان لازم است از ورزش هائی که به استخوان ها فشار بیشتری می آورد (مثل وزنه برداری) استفاده نمائید. البته باید توجه داشته باشید، در صورتی که درد مفاصل و ستون فقرات در اثر آرتروز داشته باشید، فشار خیلی زیادی به اندام ها نیاورید و با پزشک خود در رابطه با نوع ورزش ها مشورت نمائید.